Zwolnienie lekarskie na dziecko przysługuje pracującym rodzicom, opłacającym składki na ubezpieczenie chorobowe do ZUS. Lekarz może wystawić L4 na dziecko własne, przysposobione lub przyjęte na wychowanie. O czym trzeba pamiętać starając się o L4 na dziecko? Przeczytaj!
L4 na dziecko rodzic otrzyma w sytuacji, gdy jest ubezpieczony i nie ma innej osoby, która mogłaby sprawować opiekę nad chorym małoletnim. Jak zostało ustalone, opieki nie mogą zapewnić członkowie rodziny, którzy sami są chorzy, niezdolni do pracy, niesprawni fizycznie lub psychicznie, a także odpoczywający po nocnej zmianie. Długość przysługującego rocznie zwolnienia lekarskiego na dziecko uzależniona jest od jego wieku. Dla najmłodszych dzieci, do czasu ukończenia przez nie 14 lat, wymiar L4 wynosi 60 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku dzieci po 14. roku życia wynosi już tylko 14 dni. W przypadku starszych dzieci niepełnosprawnych rodzice mają możliwość skorzystać z L4 w wymiarze 30 dni w roku. Zasiłek opiekuńczy wypłacany jest w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku. Więcej porad na tematy prawne znajdziesz też w serwisie https://prawoteka.pl/.
Zwolnienie lekarskie, czyli opieka nad dzieckiem
Chore dziecko wymaga opieki. Tę może sprawować w danym momencie tylko jeden rodzic, choć prawo do L4 mają oboje ubezpieczeni rodzice. Są jednak pewne warunki, które należy spełnić, by móc skorzystać ze zwolnienia lekarskiego. Przede wszystkim w danym gospodarstwie domowym nie może zamieszkiwać żadna inna osoba, która mogłaby sprawować opiekę nad chorym dzieckiem. Jeśli, któryś z dorosłych domowników ma możliwość zająć się chorym małoletnim, rodzicowi nie przysługuje L4. Istnieje jednak kilka wyjątków:
- dziecko ma mniej niż 2 lata;
- domownik sam jest chory i nie ma możliwości zająć się dzieckiem;
- jedno chore dziecko przebywa w szpitalu, drugie w domu – w takiej sytuacji rodzice muszą podzielić się opieką nad pociechami.
Może się też zdarzyć, że np. dziadkowie odmówią pomocy i nie zechcą opiekować się chorym dzieckiem. Nie są oni zobowiązani do sprawowania opieki na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dlatego w takiej sytuacji o zwolnienie musi postarać się jedno z rodziców. Jeśli dziecko nie skończyło jeszcze 2 lat, rodzicowi przysługuje zwolnienie od pracy nawet w sytuacji, gdy inny członek rodziny może zaopiekować się chorym maluchem.
L4 na dziecko a zasiłek opiekuńczy
L4 na dziecko może wykorzystać pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę, a także prowadzący działalność gospodarczą lub zatrudniony na podstawie umowy zlecenia pod warunkiem, że opłaca składki na ubezpieczenie chorobowe (obowiązkowe lub dobrowolne). Liczba dni przysługujących w ciągu roku zmienia się wraz z wiekiem dziecka. Zwolnienie przysługuje na dzieci do 18 roku życia. L4 może obejmować dni weekendowe – zasiłek wypłacany jest w takiej sytuacji również za dni wolne od pracy. Pracownik może jednak zaznaczyć we wniosku tylko wybrane dni, za które ma zostać wypłacony zasiłek. Limit przysługujących dni zostanie pomniejszony o te, za które wypłacono pieniądze. Ile wynosi zasiłek opiekuńczy na dziecko? Wypłacana kwota jest równoważna 80% średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy. Wylicza się ją w taki sam sposób jak przy zwolnieniu z pracy podczas choroby pracownika. Kto wypłaca zasiłek opiekuńczy należny z tytułu sprawowania opieki nad chorym dzieckiem? Może to być pracodawca lub ZUS.
- ZUS wypłaca zasiłek w sytuacji, gdy pracodawca zatrudnia i zgłasza do ubezpieczenia chorobowego mniej niż 20 osób;
- pracodawca wypłaca zasiłek, gdy pracodawca zatrudnia więcej niż 20 osób.
Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą starać się o wypłatę zasiłku opiekuńczego pod warunkiem, że regularnie płacą składki na ubezpieczenie oraz na czas L4 zaprzestaną wykonywania swoich obowiązków zawodowych.
Zwolnienie od pracy – wniosek o zasiłek
W sytuacji, gdy zostanie wystawione L4 z powodu konieczności sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, należy jak najszybciej poinformować pracodawcę o nieobecności (aktualnie zwolnienia są automatycznie przesyłane do zakładu pracy). Oprócz druku L4 pracodawca lub ZUS musi również otrzymać wypełniony druk ZUS Z-15A. Jest to wniosek o wypłatę zasiłku opiekuńczego przez pracodawcę lub przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. We wniosku muszą znaleźć się informacje:
- okres, za który zasiłek ma zostać wypłacony;
- dane dziecka, na które wystawione jest L4;
- dane drugiego rodzica;
- dane innej osoby, która otrzymała świadczenie na dziecko, którego dotyczy wniosek.
Konieczne jest również podpisanie oświadczeń zamieszczonych we wniosku:
- informacji, czy inny członek rodziny nie może sprawować opieki nad chorym dzieckiem;
- informacji, czy wnioskujący pracuje w systemie zmianowym;
- w przypadku opieki nad dzieckiem powyżej 14. roku życia należy wskazać, czy wnioskodawca i dziecko przebywają w jednym gospodarstwie domowym;
- konieczne jest zaznaczenie, czy w ciągu roku został zmieniony płatnik składek.
Czy L4 można dostać na zdrowe dziecko?
Czy można otrzymać zwolnienie, jeśli dziecko jest zdrowe? Rodzic może opiekować się dzieckiem zdrowym korzystając ze zwolnienia w kilku wyjątkowych przypadkach, jeśli dziecko nie skończyło 8 lat lub jest niepełnosprawne i niepełnoletnie i:
- niespodziewanie zamknięto żłobek, przedszkole lub szkołę – rodzic dowiedział się o tym w terminie krótszym niż 7 dni;
- zachorował opiekun dziecka zajmujący się nim na co dzień (niania, rodzic);
- zachodzi podejrzenie, że dziecko jest nosicielem choroby zakaźnej (zostało objęte izolacją lub kwarantanną);
- matka z powodu porodu nie ma możliwości zajmować się dzieckiem.
Do wykorzystania ubezpieczeni rodzice mają maksymalnie 60 dni.
Zwolnienie na dziecko na urlopie wypoczynkowym
Ponieważ na urlopie wypoczynkowym pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, w przypadku otrzymania w tym czasie zwolnienia L4 na chore dziecko, nie ma prawa do zasiłku za ten okres. Przebywając na urlopie może bowiem zapewnić opiekę dziecku. Urlop nie zostaje przerwany.
Jeżeli rodzic przebywa na bezpłatnym urlopie wychowawczym i chce wziąć zwolnienie na dziecko, musi pamiętać, że w tym okresie nie przysługuje mu prawo do wypłaty zasiłku. Prawo nabędzie dopiero w momencie podjęcia pracy.
Zwolnienie na dziecko należy się również w sytuacji pobytu w szpitalu – jeżeli dziecko wymaga hospitalizacji, rodzic ma prawo skorzystać z L4 i otrzymać zasiłek. Zasady są identyczne jak w przypadku starania się o standardowe zwolnienie na dziecko. Rodzic musi odprowadzać składki na ubezpieczenie i być aktualnie jedyną osobą, która może sprawować opiekę nad pociechą.
Utrata prawa do zasiłku
Jeśli otrzymasz zwolnienie na opiekę nad dzieckiem, musisz pamiętać, że zarówno pracodawca, jak i ZUS mogą przeprowadzić kontrolę i sprawdzić, czy czas niezdolności do pracy wykorzystujesz właściwie. Co to oznacza? Korzystając z płatnego L4 nie możesz wykonywać pracy zarobkowej. Prawo do zasiłku możesz także utracić, jeżeli kontrolujący organ stwierdzi, że w domu przebywa osoba, która mogłaby zapewnić dziecku opiekę. Jeśli zostanie stwierdzone nadużycie, pracownik będzie musiał zwrócić otrzymane świadczenie wraz z naliczonymi odsetkami. Rodzic musi pamiętać, że poniesie poważne konsekwencje, jeśli kontrolujący ocenią, iż znajduje się pod wpływem alkoholu.
Zasady przyznawania zasiłków zostały uregulowane przez Ustawę o świadczeniach pieniężnych z tytułu choroby i macierzyństwa. Można znaleźć tam informacje o warunkach przyznania, czasie trwania L4 (ilości przysługujących dni zwolnienia) itp. Warto pamiętać, że na każde dziecko w wieku do 18 lat można otrzymać zwolnienie i świadczenie pieniężne. Gdy zachoruje dziecko masz możliwość zaopiekować się nim, a jednocześnie nie zostajesz bez środków do życia.
Zobacz także:
